مثلث تابستانی: قسمت اول
هنگامیکه در تابستان زیبا و دل انگیز در ساعات ابتدائی شب و در محدوده شهری به بالای آسمان نظر بیفکنیم سه ستاره را که نسبت به دیگر ستارگان پر فروغ تر هستند خواهیم یافت که از به وصل کردن آنها مثلث نسبتا بزرگی پدید میاید و نامش مثلث تابستانی است
مثلث تابستانی یک صورت فلکی نیست و چند صورت فلکی در محدوده آن قرار دارند.در واقع مثلث تابستانی یک صورتواره بزرگ در آسمان است
همانطور که دب اکبر یک صورت فلکی است ولی ملاقه دب اکبر یک صورتواره است که به قسمتی از دب اکبر اشاره میکند مثلث تابستانی هم صورتواره ای است که به قسمتی بارز و متشکل از چند صورت فلکی اشاره میکند
این مثلث فرضی از به هم وصل شدن 3 ستاره آلفای شلیاق یا نسرواقع-آلفای دجاجه یا دنب-آلفای عقاب یا نسر طایر پدید می اید
در تصویر زیر نمائی از این سه ستاره و مثلث بوجود آمده را میبینید
اگر خارج از شهر و در محدوده مناسبی از نظر پاکی هوا و تاریکی آسمان به این محدوده بنگریم ادامه راه شیری را میبینیم که از بین دو صورت فلکی عقرب و قوس آغاز شده و به این محدوده امتداد میابد
این محدوده به غیر از سه صورت فلکی عقاب - شلیاق یا چنگ رومی - وهمینطور دجاجه یا قو شامل تعداد دیگری صورت فلکی کوچکتر در محدوده خود میباشد
صورت فلکی روباهک-تیر یا سهم در این مثلث تابستانی قرار دارند.صورت فلکی دلفین در حاشیه ی این مثلث آسمانی قرار دارد
این محدوده از نظر شمار ستارگان و همینطور اجرام عمقی آسمان غنی است ویکی از نقاط بسیار جالب رصدی در آسمان است که عکاسان نجومی را هم به خود جلب میکند
در پیشنهاد این هفته بیشتر به صورت فلکی شلیاق میپردازیم
این صورت فلکی یکی از درخشان ترین ستاره های آسمان را در خود دارد.نسرواقع یا ستاره وگا
قدر ظاهری این ستاره حدود صفر است و دومین ستاره درخشان آسمان نیم کره شمالی و پنجمین ستاره درخشان آسمان است
درخشانترین ستاره مثلث تابستانی نیز نسر واقع میباشد و زمانی در حدود 13000 سال دیگر جای ستاره قطبی را خواهد گرفت
این جابجائی به دلیل حرکت تقدیمی زمین روی خواهد داد.این ستاره حدود 26 سال نوری با ما فاصله دارد
از جمله اجرام جالب رصدی شلیاق میتوان به ام57 یا سحابی حلقه نام برد که در میان دو ستاره بتا و گاما قرار دارد وبه مانند حلقه ای از دود آشکار میگردد.برای دیدن آن به بزرگنمائی بالا نیاز دارید
در جدیدترین تصویری که تلسکوپ هابل از این سحابی زیبا گرفته است جزئیات بیشتری قابل رویت است که تاکنون دیده نشده بودند
تصویر جدید هابل
ام 56 نیز خوشه ای کروی ودارای قدری در حدود 8 میباشد
تصویری از این خوشه زیبا
همینطور ستاره اپسیلون شلیاق که یک دوتائی زیباست و هنگام رصد با تلسکوپ هر کدام از ستاره هایش به یک دوتائی دیگر تبدیل میشوند
ستاره اپسیلون شلیاق از جمله ستاره های دوتائی است که در محدوده تیزبینی افراد مختلف میباشد.دید و قدرت تفکیک اشخاص عادی در حدود 5 دقیقه قوس میباشد(300 ثانیه قوس) در حالیکه جدائی ظاهری این ستاره دوتائی در حدود 3/5 دقیقه قوس میباشد.ولی معدودی از اشخاص و منجمان آماتور این دوتائی را در آسمانی تاریک و مناسب تفکیک میکنند و تشخیص میدهند
همچنین این دوستاره هرکدام به دوستاره تقسیم شده اند که با بزرگنمائی بالای تلسکوپهای متوسط قابل تشخیص است و در واقع ما به دو ستاره ی دوتائی که نزدیک بهم هستند نگاه میکنیم.فاصله ظاهری ستارههای هر یک از این دو ستاره دوتائی در حدود یک تا دو ثانیه قوس میباشند
در مورد دیگر صور فلکی واقع در مثلث تابستانی و اجرام عمقی زیبای آن به مرور سخن خواهیم گفت
در تصویر زیر صورت فلکی شلیاق را میبینیم
