این هفته به بررسی اجرام عمقی وزیبای صورت فلکی جوزا یا دوپیکر میپردازیم
صورت فلکی جوزا یکی از صور فلکی باستانی است و از جذابترین صورتهای فلکی مورد نظر رصدگران زیبائیهای آسمان است
این صورت فلکی از صور فلکی دایره البروجی است و دو ستاره بارز آن با نامهای کاستور و پلوکس را میتوان در شهرهای بزرگ و دارای آلودگی نوری شدید نیز تشخیص داد
شمای کلی این صورت فلکی به مثابه دو نفر میباشند که دستشان را به روی شانه یکدیگر انداخته اند و هر یک از ستاره های کاستور و پلوکس را با نام راس پیکر پیشین و راس پیکر پسین میشناسند
کاستور یا آلفای جوزا یا راس پیکر پیشین ,ستاره ای است با قدر 1/6 که با چشم غیر مسلح به مثابه یک ستاره ی واحد است و از لحاظ درخشندگی ظاهری دومین ستاره این صورت فلکی است ولی استثنا" به عنوان آلفای جوزا شناخته میشود
این ستاره برخلاف آنکه ستاره ای واحد به نظر میرسد تشکل از مجموعه ای شش ستاره ای است که با تلسکوپی کوچک به دو ستاره تفکیک خواهد شد و در بزرگنمائیهای بالا و بررسی بیشتر به شش ستاره تفکیک میشود.این مجموعه ستاره ای حدود 46 سال نوری از زمین قرار دارد
ستاره پلوکوس یا بتای جوزا یا راس پیکر پسین نیز با قدر درخشندگی 1/1 در فاصله حدود 36 سال نوری از ما قرار دارد
پس از این نگاه کلی به بررسی اجرام عمقی این صورت فلکی میرسیم و چگونگی رصد این اجرام را بررسی میکنیم
بارز ترین جرم واقع در این صورت فلکی یک خوشه ستاره ای زیباست که در فهرست مسیه با نام ام35 شناخته میشود.این خوشه دارای قدر درخشندگی حدود 5+ است و حدود 2800 سال نوری با ما فاصله دارد
با دوربین دوچشمی شبیه به توده ای درخشان دیده میشود لیکن بعضی ستارگان آن تفکیک میشوند و میتوان به خوشه بودن آن پی برد ولی هنگام رصد با تلسکوپ ستارگان آن تفکیک شده و جرم زیبا و قابل توجهی دیده میشود
این خوشه حدود 200 ستاره دارد و اندازه ظاهری این خوشه حدود 40 دقیقه قوس میباشد که کمی بزرگتر از قرص کامل ماه است در زیر تصویری از این خوشه را میبینید
از دیگر اجرام واقع در این صورت فلکی میتوان به سحابی اسکیمو اشاره کرد
سحابی اسکیمو در فهرست جدید اجرام آسمان یا (ان جی سی) شماره 2392 را به خود اختصاص داده است
کل این سحابی دارای قدر درخشندگی حدود هشت و ستاره ی مرکزی آن قدر درخشندگی حدود 10/5 دارد.این سحابی به طول 13 ثانیه قوس دیده میشود و قرص درخشان آن متمایل به رنگ سبز میباشد
تصویر زیر
در نزدیکی خوشه ام35 میتوان یک خوشه ستاره ای کم فروغی با نام ان جی سی 2129 وجود دارد
چند جرم زیبا نیز در نزدیکی این صورت فلکی قرار دارد که با اینکه به نظر نزدیک به این صورت فلکی هستند ولی در تقسیم بندیهای مدرن در مرز صورت فلکی تکشاخ قرار میگیرند.از این اجرام میتوان به سحابی متغییر هابل و درخت کریسمس اشاره کرد و در هفته آینده و هنگام بررسی صورت فلکی تکشاخ به انها اشاره میکنیم